لکه سیاه سیب

نشانه‌های لکه سیاه سیب

این بیماری از بیماری‌های رایج درختان سیب است. این بیماری به دلیل یک نوع قارچ مولد بیماری به نام  Venturia Inaequialis ایجاد می‌شود. از نشانه‌ها و تاثیرات این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

اثرات بیماری بر روی برگ‌ها

در سطح فوقانی برگ‌ها و در امتداد رگ برگ‌های ضخیم‌تر لکه‌هایی کوچک به شکل مدور و کدر نمایان می‌شود که به تدریج بزرگ‌تر شده و قطرشان به نیم تا یک سانتی متر می‌رسد. رنگ لکه‌ها به رنگ زیتونی است که درابتدا شکلی نرم و مخملی دارند، سپس به رنگ قهوه ای تیره تبدیل می‌شوند.

اثرات بیماری لکه سیاه سیب بر روی گل ها

لکه‌های قهوه ای رنگ در انتهای کاسبرگ و برآمدگی تخمدان‌ها یا روی دمگل‌های سبز نمایان می‌شود و بعد شکوفه‌ها خشک شده و می‌افتند.

اثرات بیماری بر روی میوه‌ها

میوه‌ها در تمامی مراحل خود نسبت به بیماری لکه سیاه سیب حساس بوده و حتی در صورت هجوم زودرس قارچ دچار ریزش می‌شوند. ولی میوه‌هایی که نسبتاً دیر مورد تهاجم و آلودگی قرار می‌گیرند به دلیل به وجود آمدن لکه‌های سیاه با حاشیه ای قرمز بر رویشان ظاهری غربالی به خود می‌گیرند و غیر قابل فروش می‌شوند. بافت‌های مرده اپیدرم میوه ترک می‌خورند و محل نفوذ برای ورود عوامل بیماری زای دیگر و عوامل پوسیدگی فراهم می‌شود.

اثرات بیماری بر روی شاخه‌های جوان

در مراحل اولیه آلودگی اثرات آن بر روی شاخه‌های جوان شبیه برگ هاست که بعدا به شکل جوش‌هایی که به دلیل پوست شاخه‌ها پوشیده شده اند در می‌آید. این جوش‌ها به مرور سر باز کرده و به لکه‌های نرم و مخملی شکل با رنگ قهوه ای دارند در می‌آیند که همان اندام‌های باردهی قارچ یا کنیدی ها هستند.

زمان شکل گیری لکه‌های سیاه سیب

شکل گیری لکه‌ سیاه سیب حدود ۲۰ روز بعد از نفوذ قارچ ( بسته به شرایط آلودگی) اتفاق می‌افتد. این لکه‌ها با گذر زمان از کنیدیوفورهای کوتاهی پوشیده می‌شوند که عامل کنیدی هستند.

کنیدی ها در صورت وجود رطوبت کافی و آب از یکدیگر جدا می‌شوند و به واسطه باد و باران روی اندام‌های سبز درختان دیگر انتقال می‌یابند و آلودگی ثانوی اندام‌های مختلف درخت را فراهم می‌کنند. به شکلی که حدود ۱۵ الی ۲۰ روز بعد از آن لکه‌های جدید بیماری روی آن‌ها نمایان می‌شود.

درست است که زیان‌های ناشی از بیماری لکه سیاه سیب به شرایط آب و هوایی منطقه بستگی دارد، اما اگر آلودگی هم زمان با باز شدن برگ‌ها و گسترش سطح سبز گیاه باشد میزان آن بیشتر خواهد بود. همچنین بارندگی، مه و شبنم‌های پاییزی باعث سهولت در آلودگی‌های دیررس می‌شوند که معمولاً بر اساس مناطق کشت به وجود می‌آید.

راه کارهای جلوگیری و درمان درختان آلوده

درختان آلوده به بیماری لکه سیاه ظاهر خوبی ندارند. اگر آسیب گسترده ‌تر باشد یا درخت‌ها برگ‌های شان را زودتر از دست بدهند و این اتفاق چند سال پشت سر هم تکرار شود، درخت ضعیف‌تر می‌شود. در این حالت کمتر شکوفه می‌دهد و نسبت به آفات و بیماری‌های دیگر حساس می‌شود. در نهایت سیب درخت آلوده، تغییر ظاهر داده و در بهترین حالت از آن به عنوان سیب آب گیری استفاده می‌شود.

به همین سبب راه کارهایی برای پیشگیری از آلوده شدن درخت به بیماری لکه سیاه سیب وجود دارد:

هرس کردن درختان

با این کار جریان هوا در درون درخت راحت‌تر نفوذ می‌کند و باعث خشک شدن سریع برگ‌ها می‌شود. همچنین از آلودگی جلوگیری می‌شود و به جای آبیاری بارانی از آبیاری قطره ای نیز می‌توان استفاده کرد.

جمع آوری برگ‌های آلوده

در فصل پاییز برگ‌های آلوده را جمع آوری کنید. زیرا با وزش باد برگ‌ها جابجا شده و باعث گسترش و انتشار بیماری لکه سیاه سیب می‌شود.

سموم قارچ‌کش

از انواع قارچ کش‌های مورد استفاده می‌توان به کاپتان، زیرام، مانکوزب، مانب، دودین، بنومیل، بیترتانول (بایکور)، نواریمول (تریمیدال) و استروبی ( کرزوکسیم- متیل )اشاره کرد؛ که گزارش شده است این سموم، لکه سیاه را به خوبی کنترل می‌نمایند. لازم به ذکر است که  به کارگیری قارچکش‌های گروه دی تیوکارباماتها، دودین و بنومیل کمتر توصیه می‌شود.

قارچ‌کش بردوفیکس

سمپاشی با بردوفیکس پس از ریزش ٧۰ درصد برگ‌ها در پاییز و سمپاشی با بردوفیکس قبل از تورم جوانه‌ها نیز بسیار کاربردی است. باید در نظر داشت که پیش از استفاده ازهر گونه سموم کشاورزی با متخصصین کشاورزی در مورد انواع، میزان و نحوه سم پاشی مشورت صورت گیرد.

تکرار سم‌پاشی

این اقدام می‌بایست از زمان شکفتن جوانه‌های درختان تا آخر دوره رویش (در صورت فراهم بودن شرایط لازم برای وقوع عفونت) می‌بایست انجام گیرد که مانع پراکندگی قارچ بعد از بارش باران می‌شود. چنانچه این سمپاشی ها دقیق انجام شود، به احتمال زیاد، ازآلودگیهای ثانویه جلوگیری می‌نمایند.

زمان سم‌پاشی

دوره‌های سم پاشی، زمان افزایش رطوبت هوا و بارش باران در بهار و تابستان و از ابتدای زمان شکفتن جوانه‌ها و نمایان شدن انتهای برگ‌های سبز (مرحله نوک سبزی) تا ریزش کامل گلبرگ‌ها هر ۵ تا ۷ روز یکبار می‌بایست درختان باغ سمپاشی شوند، و چند سمپاشی دیگر بعد از آن هر ۱۰ تا ۱۴ روز یک بار با قارچکش‌های مؤثر انجام می‌شوند. در مناطق کم باران ایران، معمولا با ۳ تا ۴ دفعه سمپاشی درختان می‌توان بیماری لکه سیاه سیب را کنترل کرد.