در مقاله ها
بیماری آنتراکنوز گردو و روش های مبارزه با آن
بیماری آنتراکنوز گردو یکی از بیماری های مهم و جدی و شایع درختان گردو است که در سراسر جهان آسیب های جدی را به درختان گردو وارد کرده است.
درخت گردو با نام علمی Juglans regia درختی یک پایه است که گل‌های نر و ماده روی یک درخت به صورت جدا گانه ظاهر می‌شوند. گامت‌های ماده گردو دگر گشن است گرده افشانی آن به وسیله باد انجام میشود و حشرات در آن نقشی ندارند. درخت گردو در کنار ارزشی که دارد چه از نظر غذایی و چه از نظر کیفیت چوب ، آفات و بیماری هایی نیز دارد که سلامت گیاه را به خطر می اندازد از جمله بیماری های مهم و شایع گردو آنتراکنوز گردو می باشد، که سال به سال بدلیل عدم رعایت بهداشت باغی ( عدم جمع کردن بقایای برگ و میوه های الوده و سیاه کف باغ) بیشتر می شود. این درخت به دلیل داشتن مغز میوه مفید دارای خاصیت فراوان و بسیار پر طرفدار است.
بیماری آنتراکنوز گردو اولین بار در ۱۸۱۵ از اروپا گزارش شد. در بیشتر مناطق گردو خیز ایران ازجمله تهران، قزوین، اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی، گلستان، مازندران، گیلان، کرمانشاه، کردستان، خراسان و برخی از نواحی استان سمنان شیوع دارد.
بیماری آنتراکنوز یکی از بیماری های قارچی در درختان گردو است. و دما و رطوبت از مهم ترین عوامل ایجاد کننده این بیماری به حساب میایند. آنتراکنوز به خصوص در نواحی با آب وهوای مرطوب به سرعت منتشر میشود. این بیماری خسارات جبران ناپذیری را به خصوص به درختان گردو وارد میسازد. ریزش برگ‌ها و ضعیف شدن درختان و کاهش سرعت رشد درخت و کاهش کیفیت مغز میوه از مهم ترین خسارات این بیماری به حساب میاید. آنتراکنوز در برگ‌ها زمستان گذرانی نموده و همچنین به داخل میوه نیز نفوذ میکند و در شرایط رطوبت در فصل بهار؛ بیماری منتشر میشود.
نکته مهم : در صورت ابتلای درخت گردو به آنتراکتوز و همچنین بیماری بلایت گردو؛ در این درختان بیماری به نام لکه برگی قارچی را ایجاد میکند.
بر اثر این بیماری لکه‌های قهوه‌ای رنگی روی برگ به وجود آمده که گسترش این لکه‌ها موجب کاهش سطح سبز برگ‌ها میشود و در نتیجه غذاسازی درخت به شدت کاهش می‌یابد. همچنین برگ درخت بیمار، زودتر از موعد خزان میکند. با کاهش ذخیره‌سازی غذایی، تولید میوه برای سال آینده کاهش یافته و درخت آلوده برای مقابله با سرمای زمستانه مقاومت کافی نخواهد داشت.
نبودن ذخیره غذایی کافی، درخت را ضعیف و آن‌را در مقابل آفات و عوامل بیماری‌زای دیگر نیز حساس میکند. همچنین ادامه و توسعه‌ی بیماری در سال‌های بعد موجب ضعیف شدن و کم شدن طول عمر درخت می‌گردد. خسارت این بیماری در مناطق با رطوبت بالا و گرم بیشتر است.
علائم بیماری آنتراکنوز گردو در تمام بخش‌های هوایی درخت ظاهر میشود. از مهم ترین علائم شناخت این بیماری؛ ایجاد لکه‌های خاکستری نا منظم با حاشیه و یا بدون حاشیه قرمز تیره مایل به قهوه ای در اطراف آن است. این بیماری باعث زردی کامل برگ‌ها شده و همچنین حاشیه برگ‌ها به صورت تیره خواهند شد. آنتراکنوز، برگ و دمبرگ؛ سرشاخه و میوه‌های جوان را تحت تاثیر قرار میدهد. زمانیکه بیماری در اواسط فصل بروز پیدا میکند. مغز میوه چروکیده شده و کیفیت خود را از داده و بد رنگ میشود. وجود این بیماری میتواند باعث کاهش محصول سال بعد نیز بشود.
عامل بیماری آنتراکنوز گردو
عامل بیماری قارچ Marssoniella (Marssonia) juglandis است که فرم جنسی آن Gnomonia leptostyla نامیده میشود. آسکوسپور ها دوکی شکل، دو حجره ای هستند.
در فصل تابستان چنانچه بارندگی نیز زیاد باشد قارچ به طریق غیرجنسی و به اصطلاح فرم کنیدی دار سریعا تکثیر می‌یابد. بدین ترتیب که در حاشیه لکه های روی برگ نقاط ریز خاکستری مایل به سیاه، به نام آسروول به وجود می‌آید. در اثر فشار کنیدی ها در داخل آسروول، کوتیکول برگ شکاف می‌خورد و توده کنیدی ها آزاد می‌گردد. کنیدی ها دوکی شکل و دوسلولی هستند. این کنیدی ها بی رنگ،خمیده و به وسیله یک جدار عرضی به دو سلول نامتساوی تقسیم می‌شوند.
قارچ عامل بیماری لکه سیاه گردو زمستان را اغلب در داخل برگ های آلوده و پیر و روی میوه های ریخته شده و یا در داخل زخم هائی که روی شاخه های سال گذشته وجود دارد می‌گذراند. در فصل بهار همزمان با ریزش باران های بهاری، آسکوسپورهای قارچ از داخل پریتسیوم های کوچکی که روی برگ ها و میوه های افتاده، در اواخر پاییز یا در بهار تشکیل یافته بیرون می‌ریزد و توسط باد انتقال یافته و بدین وسیله آلودگی اولیه بروز می‌نماید.
نشانه های بیماری روی سرشاخه های جوان درختان بیمار به صورت زخم های بیضوی یا گرد منظم و کمی فرورفته به رنگ قهوه ای مایل به خاکستری با حاشیه قرمز متمایل به قهوه ای پدیدار می شود.
مغز گردوهای آلوده بدشکل و تیره می شود. روی پوست سبز میوه های جوان، لکه های گرد نامنظم ، کمی فرورفته و کوچک تر از لکه های روی برگ ظاهر می شود. میوه های آلوده به طور طبیعی رشد نکرده و اغلب پیش از موعد می ریزند. لکه های پیشرفته روی میوه ممکن است منجر به پیدایش لکه های بافت مرده و تیره رنگ در مغز گردو شود.
راه های پیشگیری و مبارزه با بیماری آنتراکنوز گردو
مبارزه با این بیماری نیز همانند بیماری های دیگر به دو روش مبارزه زراعی و مبارزه شیمیایی تقسیم می شود.
مبارزه زراعی :
- استفاده از ارقام مقاوم به بیماری
- جمع آوری، از بین بردن یا دفن کردن برگ ها و میوه های آلوده ریخته شده روی زمین
- رعایت فاصله کافی بین درختان برای ایجاد جریان هوا
- آبیاری منظم و تقویت درخت با استفاده بهینه از کود ازت
مبارزه شیمیایی :
برای مبارزه با این بیماری علاوه بر انجام اقدامات زراعی ، سمپاشی طی چند مرحله نیز نیاز می شود.
- استفاده از بردو فیکس در پاییز بعد از ریزش ۷۰% برگ ها به نسبت ۵-۱۰ در هزار
- اسفاده از بردو فیکس قبل از تورم جوانه ها در آخر زمستان به نسبت ۵-۱۰ در هزار
- استفاده از اکسی کلر مس یا کاپتان قبل از گلدهی و زمان ظهور اولین برگچه ها برای پیشگیری از بیماری آنتراکنوز در باغاتی که خسارت آنتراکنوز داشته یا احتمال بیماری وجود دارد (طبق نظر کارشناس)
- استفاده از سمومی مانند کاپتان و اکسی کلر مس بعد از تشکیل میوه
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه