در مقاله ها
بررسی علل مختلف ریزش گل
ریزش گل در گیاهان و درختان میتوان برای کشاورزان و باغداران مسئله ای نگران کننده باشد از این رو که ریزش گل با عملکرد محصولات رابطه مستقیم دارد.
گاهی اوقات هم ریزش شکوفه بصورت خود به خود از درخت، یک امر طبیعی در فصل بهار به حساب می آید. هر ساله، در درختان هزاران گل ظاهر میشوند، اما درختان قادر به تبدیل تمامی آنها به میوه نیستند.
در این مقاله سعی بر این است که به بررسی علل و عوامل ریزش گل در گیاهان و روش های جلوگیری از آن بپردازیم.
این عوامل به طور کلی شامل دو دسته آفات و بیماری ها می باشند.
۱٫عوامل محیطی
- آبیاری نامناسب:آبیاری بیش از حد یا کم میتواند باعث ریزش گلها شود. آبیاری بیش از حد منجر به پوسیدگی ریشه و عدم جذب آب و مواد مغذی توسط گیاه میشود. در مقابل، کمآبی نیز باعث پژمردگی و ریزش گلها میشود.
- نور نامناسب:نور یکی از مهمترین عوامل موثر در گلدهی گیاهان است. کمبود نور یا نور بیش از حد میتواند باعث ریزش شود.
- رطوبت نامناسب:خشکی هوا یا رطوبت بیش از حد میتواند برای گیاه مضر باشد و منجر به ریزش گلها شود.
- دمای نامناسب:قرار گرفتن گیاه در معرض دمای بسیار بالا یا بسیار پایین میتواند باعث ریزش گلها شود.
- تغذیه نامناسب:کمبود یا فقر عناصر غذایی ضروری مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم میتواند باعث ریزش گلها شود.
- استرس:عوامل استرسزا مانند جابجایی ناگهانی گیاه، تغییرات ناگهانی دما یا نور، و یا حمله آفات میتوانند باعث ریزش شوند.
۲٫بیماریها و آفات
- بیماریهای قارچی: بیماریهای قارچی مانند بوترتیس ، لکه برگی و … باعث لکهدار شدن و ریزش گلها شوند.
- آفات: حشراتی مانند شپشکها، تریپسها و کنهها میتوانند به گلها حمله کرده و باعث آسیب به آنها و در نهایت ریزششان شوند.
چگونه آفات باعث ریزش گلها میشوند؟
آفات میتوانند به روشهای مختلفی به گلها آسیب برسانند و باعث ریزش آنها شوند. در اینجا به چند نمونه از این روشها اشاره میکنیم:
تغذیه مستقیم از گلها
برخی از آفات مانند شپشکها، تریپسها و کنهها از شیره گیاهان تغذیه میکنند. آنها میتوانند به گلها حمله کرده و از شیره آنها تغذیه کنند. این امر باعث ضعیف شدن گلها و در نهایت ریزش آنها میشود.
آسیب رساندن به اندامهای تولیدمثلی
برخی از آفات مانند سوسکهای برگخوار و کرمها میتوانند به اندامهای تولیدمثلی گلها مانند پرچم و تخمدان آسیب برسانند. این امر مانع از تشکیل میوه و در نهایت باعث ریزش میشود.
انتقال بیماریها
برخی از آفات مانند شتهها میتوانند حامل بیماریهای گیاهی باشند. آنها میتوانند این بیماریها را به گلها منتقل کرده و باعث پژمردگی و ریزش آنها شوند.
ایجاد اختلال در هورمونهای گیاهی
برخی از آفات مانند نماتدها میتوانند در هورمونهای گیاهی اختلال ایجاد کنند. این امر میتواند باعث رشد غیرطبیعی گلها و در نهایت ریزش آنها شود.
ایجاد تنش برای گیاه
حمله آفات میتواند برای گیاه تنشزا باشد. تنش میتواند باعث ضعیف شدن گیاه و ریزش شود.
چگونه بیماریها میتوانند بر گلها و گیاهان تاثیر بگذارند؟
بیماریهای گیاهی میتوانند طیف وسیعی از علائم را در گلها و گیاهان ایجاد کنند که در نهایت منجر به ریزش، پژمردگی، ضعف و حتی مرگ گیاه میشود. در اینجا به چند نمونه از نحوهی تاثیر بیماریها بر گلها و گیاهان اشاره میکنیم:
- آسیب به بافت های گیاهی:
بیماریهای گیاهی میتوانند به طور مستقیم به بافتهای گیاهی مانند برگها، ساقهها، ریشهها و گلها آسیب برسانند. این امر میتواند باعث لکهدار شدن، پوسیدگی، تغییر رنگ و در نهایت ریزش شود.
- اختلال در عملکرد گیاه:
بیماریهای گیاهی میتوانند در عملکردهای حیاتی گیاه مانند جذب آب و مواد مغذی، فتوسنتز و تنفس اختلال ایجاد کنند. این امر باعث ضعیف شدن گیاه و در نهایت ریزش گلها میشود.
- جذب آفات:
گیاهان بیمار بیشتر در معرض حمله آفات قرار دارند. آفات میتوانند از گیاهان بیمار تغذیه کرده و به آنها آسیب بیشتری برسانند.
نمونههایی از بیماریهای شایع گیاهی و نحوهی تاثیر آنها بر گلها
- کپک خاکستری: باعث ایجاد لکههای قهوهای روی برگها، ساقهها و گلها میشود. این لکهها میتوانند به مرور زمان بزرگ شده و باعث ریزش شوند.
- سفیدک پودری: لایهای سفید و پودری روی برگها، ساقهها و گلها ایجاد میکند. این بیماری میتواند باعث ضعیف شدن گیاه و ریزش شود.
- لکه برگی: باعث ایجاد لکههای قهوهای یا سیاه روی برگها میشود. این لکهها میتوانند به مرور زمان بزرگ شده و باعث ریزش برگها و گلها شوند.
- پوسیدگی ریشه: باعث پوسیدن ریشه گیاه میشود. این امر میتواند باعث ضعیف شدن گیاه و ریزش گلها شود.
- ویروس ها: برخی ویروس ها باعث ایجاد لکهها و رگههای زرد یا سبز روشن روی برگها میشود. این ویروس میتواند باعث ضعیف شدن گیاه و ریزش شود.
مراحل ریزش گل و میوه درختان به چه صورت است؟
ریزش اولیه
ریزش شکوفه در مرحله اول، بلافاصله پس از ریختن گلبرگها آغاز میشود و به مدت ۲ تا۳ هفته ادامه مییابد. در این بازه زمانی، به ویژه میوههایی که تعداد دانههای تشکیل شده در آنها بسیار کم است، ریزش میکنند. حتی اگر عمل تلقیح در آنها به صورت ناقص انجام شده باشد. در اکثر موارد، بخشی از میوهها در این مرحله به دلیل خودتلقیحی یا عدم تلقیح، ریزش میکنند. بهسازان کشت میگوید باید توجه داشت که ریزش میوه در این مرحله میتواند نشانهای از عدم سلامتی در گیاه میباشد.
ریزش خرداد ماه
ریزش دوم، که به آن ریزش در خرداد ماه نیز گفته میشود. زمانی رخ میدهد که میوهها به اندازه یک فندق رشد کردهاند و معمولاً ۲ تا ۴ هفته ادامه دارد. این ریزش شکوفه ممکن است به دلیل کمبود هورمونها و مواد غذایی مورد نیاز برای رشد و تغذیه میوهها رخدهد. در این مرحله، میوههای ضعیف به دلیل نقص در تامین مواد غذایی، قادر به رشد و تکمیل نمیشوند. در نتیجه از درختان میریزند. عواملی مانند نقص آب، نور، مواد غذایی و هورمونهای مورد نیاز میتوانند عامل اصلی ریزش شکوفه در مرحله دوم باشند.
ریزش قبل از برداشت
ریزش میوه میتواند در چند هفته قبل از برداشت رخ میدهد. دلایل این ریزش میتواند شامل کمبود یا افزایش آب، باردهی بیش از حد، کمبود مواد غذایی، دما بسیار بالا باشد. یکی از روشهای کنترل این نوع ریزش، استفاده از محلول پاشی نفتالین استیک اسید است که میتواند ریزش را به تاخیر بیندازد. ریزش شکوفه و میوه درختان در باغات، به ویژه قبل از برداشت، میتواند خسارتهای مالی زیادی به باغداران وارد کند. کوددهی مناسب و اقدامات پیشگیرانه در مقابله با بیماریها و آفات نیز میتواند به کاهش ریزش میوه کمک کند.
راهحلهای کلی مقابله با ریزش گلها
- آبیاری مناسب: گیاهان را به طور منظم و متناسب با نیازشان آبیاری کنید. از غرقابی خاک و یا خشکی بیش از حد آن خودداری کنید.
- نور مناسب: گیاهان را در محلی قرار دهید که نور کافی دریافت کنند. اگر نور محیط کافی نیست، از نور مصنوعی استفاده کنید.
- رطوبت مناسب: برای افزایش رطوبت محیط اطراف گیاه، از سینی سنگریزه و آب یا دستگاه بخور استفاده کنید.
- دمای مناسب: گیاهان را در دمای مناسب نگهداری کنید. از قرار دادن آنها در معرض هوای سرد یا گرم به طور مستقیم خودداری کنید.
- تغذیه مناسب: از کودهای مناسب برای گلدهی گیاهان خود استفاده کنید.
تأثیر عنصر بور، نیتروژن و روی بر کاهش ریزش شکوفه و میوه درختان
- نیتروژن باعث افزایش طول عمر تخمک یا مادگی میشود و میتواند تشکیل لوله گرده را تسریع کند. در نتیجه تلقیح را تسهیل کند.
- بور: افزایش میزان بور در گیاهان میتواند سرعت تشکیل لوله گرده را افزایش دهد. همچنین باعث میشود گردهها زودتر به مادگی برسند و تلقیح انجام شود و از ریزش شکوفه ها جلوگیری میکند.
- روی: علاوه بر اینکه به عنوان یک پیشماده برای اکسین عمل میکند. خود اکسین نیز در عمل تلقیح نقش موثری دارد.
- کاهش عوامل استرسزا: تا حد امکان از جابجایی ناگهانی گیاه، تغییرات ناگهانی دما یا نور، و یا حمله آفات خودداری کنید.
- مبارزه با بیماریها و آفات: در صورت مشاهده علائم بیماری یا آفت، از قارچکشها یا حشرهکشهای مناسب استفاده کنید.
شیوه های کود دهی درختان جهت کاهش ریزش گل و میوه
چالکود
تقویت درختان با استفاده از کودهای مورد نیاز به شکل چالکود میتواند ریزش شکوفه و میوهها را کاهش دهد. چالکود یک ترکیب حاوی عناصر ازت فسفر و پتاسیم به همراه مقداری کودهای کم مصرف مانند روی، بور، آهن، منیزیم، منگنز و مس است. این ترکیب کودی که در فصل زمستان انجام میشود، به درختان ارائه میشود تا نیازهای غذایی آنها را تأمین کند. در نتیجه موجب کاهش ریزش شکوفه بهبود رشد و عملکرد آنها را تسهیل کند.
محلول پاشی
معمولاً در زمان جوانه زدن و پس از برداشت، از یک محلول که حاوی روی، بور و نیتروژن استفاده میشود که به آن فروت ست میگویند. این محلول پاشی میتواند درختان را در اواخر زمستان تقویت کند. همچنین مقاومت آنها را در برابر سرما، آفات و بیماریها افزایش دهد. به علاوه، باعث کاهش ریزش شکوفه و میوهها نیز میشود. برای درختانی مانند سیب و گلابی برای هر هکتار از زمین با ۲۰ کیلوگرم کود سولفات روی توصیه میشود. میتوانید با استفاده از آبیاری، محلول پاشی شود. این روش باعث میشود که کود فقط به سطح خاک نفوذ کند و به ریشهها نرسد.
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه