راهکارهای مقابله با سرمازدگی درختان

سرمازدگی چیست؟

مشاهده هر گونه تغییرات ظاهری و فیزیکی بر روی شاخه و برگ های درختان و محصولات هنگامی که دمای هوا به نقطه ای از انجماد و سرما برسد میگویند در این حالت درختان حساس به این درجه از هوا میتوانند آسیب ببینند و علائم ظاهری مثل خشک شدن چوب  و سیاه شدن ،له شدن میوه ها و تلخ شدن آنها را از خود نشان دهند. برگ های جوان در اثر یخبندان زمستانه یا بهاره به رنگ سبز کم رنگ یا زرد ملایم درمی آیند و در نهایت پژمرده و خشک می شوند.

با توجه به کاهش شدید دما در این روزها باغداران و کشاورزان باید مراقبت های لازم برای پیشگیری از سرمازدگی خود  داشته باشند تا محصولات انها دچار یخ زدگی و سرما زدگی نشود در این مقاله به روش های مختلف پیشگیری از سرمازدگی میپردازیم.

روش های مختلفی برای پیشگیری از سرمازدگی باغات و درختان وجود دارد که به آنها اشاره خواهیم کرد.

انتخاب مکان مناسب برای ایجاد باغ

یکی از نکات اصولی در پیشگیری از سرمازدگی درختان نقش مهم انتخـاب مکـان مناسـب باغ می باشد.انتخاب مکان از طریق عواملی مانند ارتفـاع از سـطح دریـا، عرض جغرافیایی، درصد شیب زمین، خصوصیات خاک یا بافت و ساختمان آن،خاصلخیزی و قابلیت نگهداری آسیب ناشی از سرمازدگی سر شاخه های گردو آب، عمق خاک و سایر فاکتورها تاثیر می گذارد.

انتخاب کاشت درختان مناسب با شرایط آب و هوایی

یکی از ویژگی های مهم گیاهان تنوع گونه ها و تفاوت ارقام مختلف بلحاظ تحمل به شرایط مختلف محیطی می باشد. براین اساس انتخاب نوع مناسب درخت با شرایط اقلیمی منطقه پایه و اساس موفقیت محسوب می گردد مرکبات درختانی حساس به دمای زیر صفر درجه و یخبندان هستند. سرمای صفر درجه سانتی گراد به برگ های مرکبات صدمه می زند.

توجه به مدیریت آبیاری و تغذیه درختان

درختانی که با مقادیر بهینه و متعادل عناصر غذایی رشد می کنند می توانند دماهای پایین را بهتـر تحمـل کنند و آسیب های ناشی از سرما در آنها خیلی سریع بهبود می یابد یک درخت سالم نقطـه یخبنـدان پـایین تری دارد .همچنین گیاهانی که تحت تاثیر تنش خشکی قرار دارند قـدرت رشـد و تحمـل پـذیری کمتـری خواهد داشت بنابراین  توجه و دقت در مدیریت تغذیه و آبیاری در باغات میـوه باید به صورت جدی انجام شود. استفاده از کودهایی مانند اسید آمینه به همراه عناصر میکرو(کودهای میکرو معدنی) کمک شایانی به پیشگیری از سرمازدگی درختان میکند. درختان برای مبارزه با سرما شروع به تخریب بافت های خود میکنند تا پروتیین لازم را استفاده کنند اما ما با تزریق اسید های آمینه ای مانند پرولین، آرژنین و گلایسین میتوانیم درخت را به شدت مقاوم کنیم.

دقت به تغذیه خاک و مدیریت خاک

بد نیست بدانید که با اجرای مدیریت خاک می توان میزان کاهش دمـای هـوا و خطـر وقـوع یـخ بنـدان را تـا حد زیادی کاهش داد. برای تامین حداکثر حفاظت ممکن، خاک باید مرطوب ،عاری از علف های هرز و گیـاه پوششی باشد مبارزه با علف های هرز همراه با رطوبت مناسب در زیر گیاه یک میکروکلایمی گـرم تـر را بـه وجود می آورد و به کاهش آسیب حاصل از سرما کمک می کند.

استفاده بهینه از بخاری ها (پلارها)ی باغی

تشعشع حرارتی به وسیله اندام های گیاه که مستقیما در معرض میدان عمل بخاری ها قرار دارند جـذب می شوند، تاثیر تشعشع حرارتی به نسبت معکوس با مربع فاصله کم می شود لذا بهتر است که تعداد زیادی بخاری با شعله کم بسوزد تا از تعداد کم با شعله قوی استفاده گـردد.

استفاده از آبیاری بارانی

دقت  داشته باشید زمانی که آب یخ می زند، مقداری گرما آزاد می کند و همین امر موجب گرم شدن باغ می شود از طرف دیگر وقتـی کـه آب روی جوانه یخ می زند همانند عایقی عمل کرده و مانع از پایین رفتن دمای آن به زیر صـفر درجـه مـی شود معمولا به ازای ۵/۲ میلیمتر آبیاری بارانی می توان ۳ درجه سانتی گراد دما را افزایش داد در این روش آبیاری میزان مصرف آب بالا نیست و با کمیت ۱۲۵۰۰ لیتر آب در ساعت برای یک هکتار می توان گیاهـان مورد نظر را در شب های یخبندان ۴-۵ درجه سانتیگراد حفاظت کرد.