در مقاله ها
کنه دو نقطه ای یا تارتن و روش های مبارزه با آن
کنه دو نقطه ای چیست و بهترین راه مبارزه با آن کدام است؟ حتما کشاورزان در دوران فعالیت خود با آفت کنه ی دو نقطه ای روبرو می شوند، در این مواقع است که به فکر دفع یا مبارزه با این آفت می افتند. شناخت کامل از آفات در پیشگیری و مبارزه با آنها بسیار مهم است. بخاطر همین در این مقاله از سایت نارنج اسپادانا تلاش می شود معرفی کاملی از کنه ی دو نقطه ای و روش های مبارزه با آن ارائه شود.
معرفی کنه دو نقطه ای یا تارتن
کنه دو نقطه ای از گروه بند پایان با نام علمی می باشد که به عنوان یک آفت پلی فاژ به بیش از ۵۰ گونه گیاهان زراعی ،باغی ،زینتی وعلف های هرز حمله می کند و در تمام دنیا انتشار پیدا کرده است. این افت می تواند خسارت شدیدی را به گیاهان وارد کند و برای گیاهان بسیار خسار زا و خطرناک باشد. این آفت بسیار کوچک با اندام بیضی شکل به طول ۰/۴ تا ۰/۵میلی متر می باشد .رنگ آن قهوه ای مایل به سبز یا قرمز نارنجی است و در صورت مشاهده با ذره بین دو لکه سیاه رنگ در پشت بدن آن دیده میشود و به همین دلیل به کنه دو نقطه ای نیز معروف است.
مورفولوژی کنه تارتن یا دو نقطه ای
کنه دو نقطه ای یا تارتن زمانی که به صورت حشره کامل می باشد دارای چهار جفت پا بوده که اندازه و فرم بدن آنها در دو جنس نر و ماده متفاوت خواهد بود، این جانوران در فرم ماده دارای بدنی درشت بوده و میزان تحرک کمتری دارند اما در فرم نر متحرک تر بوده و فرم بدن کشیده تری دارند، در یک کلونی کنه تار عنکبوتی انواع فرم های تخم تا بالغ در کنار هم دیده می شود.
فرم بالغ کنه تار عنکبوتی در جنس نر دارای پاهای کشیده تر می باشد به دلیل این که این جنس باید در پی فرمون ترشح شده از ماده و در جستجوی ماده از لا به لای کرکهای پشت برگ حرکت کرده و خود را به جنس ماده برساند، بدن حشرات بالغ از پشت درای دو لکه ی مشکی رنگ می باشد و به همین دلیل به این کنه ها کنه های دونقطه ای یا دو لکه ای می گویند، در واقع این دو لکه سیاه اندامهای داخلی بدن کنه بوده که به واسطه ی شفاف بودن کوتیکول در این دو قسمت به صورت تیره دیده می شود، این دو لکه بر روی بدن لاروها و نیمفها یا وجود ندارد و یا به این وضوح نخواهد بود و بنابراین وضوح دو لکه روی بدن می تواند نشانه ای بالغ بودن کنه باشد.
چرخه زندگی کنه تارتن دونقطه ای چگونه است؟
کنه تارتن دو لکه ای موجودی گرما دوست بوده و در شرایط آب و هوای گرم و رطوبت نسبی مناسب به صورت تصاعدی رشد می کنند، این جانوران زمستان را به فرم ماده های بالغ تخم گذاری که جفت گیری کرده اند و ممکن است شکم آنها پر از تخم باشد در پناهگاه های زمستانه مانند میزبانها واسط از جمله علفهای هرز و یا درون خاک سپری کرده و با مساعد شدن شرایط دمایی و رطوبتی به سمت میزبان ترجیحی حرکت کرده و اولین تخم ها را روی آن میزبان قرار می دهند، ماده های بالغ زمستان گذران وارد مرحله ی دیاپوز اجباری برای تحمل شرایط سخت محیطی می شوند، در مرحله ی دیاپوز کنه ها کمتر تحت تاثیر افت دما قرار گرفته و نمی میرند، دیاپوز در کنه ها در پاییز و با کاهش طول دوره ی روشنایی در روز به کمتر از ده ساعت، آغاز شده و در بهار با افزایش طول دوره ی روشنایی در روز به بیشتر از ده ساعت و همینطور افزایش دما از دیاپوز خارج می شوند.
سیکل زندگی این آفت بسیار کوتاه بوده و از تخم تا بالغ آن با توجه به شرایط دمایی و رطوبتی بین ۱۵ تا ۲۰روز طول می کشد، بنابراین می توان تصور کرد که این آفت از زمان مساعد شدن شرایط آب و هوا در بهار تا زمان سرد شدن هوا در پاییز چند نسل را می تواند روی میزبان تولید کرده و چه فاجعه ای را در صورت کنترل نشدن به وجود می آورد. کنه های تارتن پس از مرحله ی تخم یک مرحله لاروی، یک مرحله پروتئو نیمف و یک مرحله دئوترونیمف را طی کرده و در نهایت به بلوغ می رسد.
علاوه بر این مراحل سه دوره استراحت قبل از هر مرحله پوست اندازی سپری می کنند و مشاهده شده که در مرحله ی آخر و در زمان پوست اندازی افراد ماده، افراد نر در کنار آنها قرار گرفته و در این امر به آنها کمک کرده و در نهایت پس از ظاهر شدن ماده ی بالغ با آن جفت گیری می کنند.
نحوه خسارت توسط کنه تار عنکبوتی
آفت کنه دو نقطه ای با تغذیه از طریق سیستم دهانی سوزنی شکل خود اقدام به تخلیه سبزینه سلول های برگ می کنند و موجب ایجاد علائم سوزنی زردرنگ و در نهایت لکه های زرد رنگ در برگ می شوند. با افزایش جمعیت کنه، انبوه تارهای تنیده شده در اطراف برگ و سایر اندام های گیاهی لوبیا مشاهده می شود. تارهای تنیده شده ضمن ممانعت از دستیابی دشمنان طبیعی به گیاه، باعث کاهش منابع غذایی لازم برای جمعیت کنه های تارتن می شوند و با تجمع جمعیت در قسمت انتهایی ساقه و برگ، شرایط برای انتقال آن ها توسط باد به گیاهان جدید فراهم می شود. برگ های آسیب دیده به رنگ قهوه ای در می آیند و به طور کامل خشک می شوند. کنه های تارتن در مراحل رشدی خود استراحت و پوست اندازی می کنند که شدت پوسته های سفید رنگ در سطح زیرین برگ نشانگر نسل های متعدد کنه است. آفت کنه تارعنکبوتی به دو شکل سبب ایجاد خسارت بر روی درختان گردو می شوند:
- با تغذیه از شیره ی نباتی سبب ایجاد ضعف در درختان شده و باعث تولید میوه هایی ریز تر و یا میوه های پوک می شود.
- با ایجاد شبکه تار عنکبوتی پشت برگ و خاک اندود شدن پشت برگها به واسطه ی وجود این رشته ها میزان تنفس و فتوسنتز در گیاهان و به طبع آن تولید شیره ی نباتی و ذخیره ی غذایی گیاه کاهش یافته و این مورد نیز سبب کاهش راندمان درختان خواهد شد.
دلایل ازدیاد و ورود کنه تارتن به باغات و آلوده شدن درختان
ورود کنه دو نقطه ای در باغات عامل های زیادی دارد که در زیر بخشی از آن ذکر می شود:
- اولین عامل آورنده ی این آفت به باغت گردو می تواندخرید نهال گردو بدون گواهی سلامت و آلوده باشد، پس باغداران محترم حتما توجه داشته باشند که نهال های سالم و استاندارد از مراکز معتبر تهیه کنند تتا بعد ها با مشکلات اقتصادی ناشی از حمله آفات و بیماری ها مواجه نشوند.
- انتقال آفات به وسیله ی باد و پای حشرات مانند حشرات گرده افشان و همینطور پای پرندگان از باغات آلوده به باغات سالم، در این زمینه کاری از دست باغداران برای جلوگیری از انتقال بر نمی آید و در صورت وجود باغات آلوده در مجاورت باغات سالم باغداران باید با پایش مستمر از طغیانی شدن جمعیت آفت جلوگیری کنند.
- استفاده از ابزار آلات باغبانی استفاده شده در باغات آلوده: چنانچه مجبور به استفاده از ابزار آلات باغبانی از صاحبان باغهای آلوده می باشید توصیه می شود دست کم ده دقیقه این ابزارها را درون سطل حاوی آب وایتکس ده درصد بخوابانید.
- عبور مرور افراد از باغات آلوده به باغات سالم سبب می شود این کنه ها به راحتی به لباس این افراد بچسبند و منتقل می شوند.
کنترل و مبارزه با آفت کنه تارتن دو نقطه ای
برای کنترل جمعیت آفت کنه تارتن باید سعی بر آن باشد که جمعیت آفت همیشه زیر سطح زیان اقتصادی نگه داشته شود، از ره های زیر می توانید جمعیت آفت کنه تار تن را زیر سطح آستانه زیان اقتصادی نگه دارید:
- کنترل زراعی: در این شیوه با تغذیه و آبیاری مناسب درختان مقاومت آنها را در برابر ابتلا به آفت افزایش دهید، همچنین کنترل علفهای هرز حاشیه ی باغ می تواند محل زمستان گذرانی آفت کنه تارعنکبوتی را نابود کند.
- بهداشت زراعی: بهداشت زراعی از مهمترین اصول باغبانی بوده که تاثیر بسیار زیادی در کنترل جمعیت آفات دارد، حذف برگهای آلوده ریخته کف باغ و سوزاندن برگهای ریخته و سوزاندن آنها سبب از بین رفتن جمعیت کنه به دیاپوز رفته می شود، استفاده از ابزر آلات بدون آلودگی و همینطور کنترل تردد کارگران در باغ بین نقاطی که تمرکز آلودگی است و نقاطی که آلودگی وجود ندارد نیز می تواند سبب کاهش گسترش آفت در باغ شود.
- کنترل مکانیکی: شاید برای شما جالب باشد بدانید آب پاشی بر روی درخت آلوده و یا شاخه ی آلوده در زمان شروع آلودگی می تواند با از بین بردن پناهگاه آنها در زیر تارها و شسته شدن کنه ها، جمعیت کنه را از بین ببرد، هرس شاخه های آلوده و از بین بردن آنها نیز می تواند به نوعی سبب کنترل جمعیت آفت در کانون های آلودگی شود.
- کنترل طبیعی: کنترل طبیعی با استفاده از دشمنان طبیعی آفت نظیر شکارگرها صورت می گیرد، کنه های شکارگر نظیر phytoseiolus persimilis در کنترل این آفات بسیار توانمند می باشند اما با توجه به اینکه درختان گردو اغلب در مناطق سردسیر کشور کاشته می شوند شرایط برای استقرار این عامل وجود ندارد، عوامل و دشمنان طبیعی دیگری مانند سنهای شکارگر، تریپسهای شکارگر و کفشدوزکهای شکار گر که ممکن است به صورت بومی در منطقه وجود داشته باشند می توانند به کنترل این آفت کمک کنند، این مورد در صورتی تحقق می پذیرد که کشاورزان با جلوگیری از سم پاشیهای بی رویه سبب افزایش جمعیت این شکارگرها و حمایت از آنها در طبیعت شوند.
- کنترل شیمیایی: در زمان اوج الودگی و زمانیکه دیگر فرصتی برای انجام روشهای کنترل زراعی و مکانیکی نمی باشد و پیشگیریهای لازم برای جلوگیری از ابتلا نیز انجام نشده است چاره ای جز سم پاشی باقی نمی ماند، در درجه اول می توانید با استفاده از صابونهای ضد کنه و مخلوط کردن آنها با آب و پاشیدن آنها زیر برگها جمعیت کنه را کنترل کنید اما در شرایطی که جمعیت خیلی طغیانی شده باشد و صابون جواب گو نباشد می توان از سموم شیمیایی مجاز مانند آبامکتین، نیسورون، نئورون،اومایت برای کنترل کنه به دفعات مورد نیاز استفاده کرد، توجه داشته باشید که زیاده روی در مصرف سموم به دلیل بالا بودن تعداد نسل آفت در سال می تواند سبب مقاوم شدن سریع آفت طی چند نسل شده و ممکن است سم پاشی در سالهای بعد با هیچ سمی تاثیر گذارنباشد، در این موارد باید به کنترل آفت با استفاده از تکثیر دشمنان طبیعی و رها سازی این عوامل درون طبیعت تکیه کرد.
سخن پایانی در مورد آفت کنه دو نقطه ای
کنه تارعنکبوتی آفتی بسیار خطرناک در صورت وجود شرایط مساعد می باشد، ممکن است شرایط دمایی و رطوبتی در اختیار باغداران نباشد و نتوانند در آن تغییری ایجاد کنند اما می توانند با تقویت و آبیاری به موقع درختان باعث افزایش مقاومت درختان و کاهش میزان خسارت شوند، از طرفی زیاده روی در سم پاشی هم در کنترل جمعیت آفت در بلند مدت تاثیر منفی گذاسشته و هم سبب نابودی دشمنان طبیعی شده که ممکن است پس از چند سال به دلیل از بین رفتن جمعیت شکارگرها به ناگهان آفت کنه تارعنکبوتی طغیان کرده و با هیچ سمی کنترل نشود، بنابراین برای جلوگیری از به وجود آمدن این شرایط اهتمام کافی در رابطه با پیشگیری از ابتلا و روشهای کنترل زراعی اهمیت بالایی دارد.
مشاوره تخصصی کشاورزی با کارشناسان نارنج اسپادانا
کشاورزان عزیز که در مورد آفت کنه دو نقطه ای با تارتان اطلاعات بیشتری می خواهند و یا برای رفع این آفت و خرید سموم خود نیاز به مشاوره دارند، می توانید بصورت تلفنی از مشاوران داروخانه کشاورزی نارنج اسپادانا تماس بگیرید. مشاوران نارنج اسپادانا تا رسیدن به نتیجه مطلوب در کنار شما هستند. برای مشاوره با کاشناسان نارنج اسپادانا می توانید با شماره های تماس زیر، البته به غیر از روزهای تعطیل) تماس بگیرید و مشکلات خود در زمینه کشاورزی و باغداری را مطرح کنید.
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه