در مقاله ها
سرمازدگی پسته و راهکارهای مقابله با آن
سرمازدگی پسته چه عواقب و زیان هایی برای پسته کاران دارد؟ سرمازدگی درختان موضوع مهمی است که موجب خسارت و آسیب‌های جدی به درختان می‌شود و اکثر درختان با آن مواجه هستند که درختان پسته هم از این موضوع مستثنا نیستند. امروزه شرایط اقلیمی ایران به سمتی رفته است که سرمازدگی موضوع بسیار مهمی برای باغ‌داران پسته مطرح است زیرا خساراتی در پی سرمازدگی درختان بوجود می‌آید که قابل جبران نیستند و موجب از بین رفتن گل‌ها و جوانه‌ها می‌شود. بسیاری از مناطق پسته کاری در ایران از سرمای بهاره مصون نیستند. به همین دلیل باید با این سرما مقابله کنند در غیر این صورت درختان از بین می‌روند. در این مقاله در سایت نارنج اسپادانا تلاش می شود در علت و راهکارهای مقابله با سرمازدگی پسته توضیح داده شود.
سرمازدگی در پسته
سرمازدگی پسته یکی از مهم‌ترین پدیده‌ای که سبب خسارات جدی به باغات پسته می‌شود. سرمازدگی بیشتر اندام‌های هوایی درخت پسته را مورد هدف قرار می‌دهد و موجب از بین رفتن جوانه‌ها و گل‌های درخت پسته می‌شود که سبب کاهش باردهی و کمیت و کیفیت محصول پسته می‌شود. درختان پسته به سرمای دیررس بهاره بسیار حساس هستند و این سرما سبب خسارات شدیدی به باغات پسته می‌شوند. میزان سرمازدگی در ارقام کله قوچی و اوحدی پسته به علت رویش سریع بسیار زیاد و در ارقام دیرگل اکبری کمتر است.
سرمازدگی پسته در بهار
سرمای شدید بهاره سبب یخ زدگی شیره درون آوندهای درختان شده که این امر باعث کاهش یا عدم رسیدن مواد غذایی به بافت‌های گیاه شده و در نهایت سبب از بین رفتن درخت می‌شود. ریشه‌های درخت پسته به دلیل وجود خاک در اطراف خود از سرمازدگی مصون هستند. همچنین در اوایل فصل بهار و فروردین ماه میزان سرمازدگی شاخه‌های پایینی بسیار بیشتر از شاخه‌های بالایی است زیرا تهویه هوا در قسمت بالایی درخت بیشتر است و از طرفی هوای سرد به علت سنگینی در قسمت‌های پایین درختان وجود دارد.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته، تحمل دمایی اندام‌های هوایی درخت پسته در هر یک از مراحل رشد خود متفاوت است. به عنوان مثال دمای بحرانی جوانه باز شده ۲- درجه سانتی گراد، جوانه باز نشده ۴- درجه سانتی گراد، گل‌های باز شده ۲+ درجه سانتی گراد و میوه‌ها ۲- درجه سانتی گراد می‌باشد.
این دماها نشانگر میزان حساسیت و مقاومت درخت در هر یک از مراحل رشد خود است که با توجه به دماهای ذکر شده جوانه‌های باز نشده با دمای ۴- درجه سانتی گراد مقاوم‌ترین و گل‌های باز شده با دمای ۲+ درجه سانتی گراد حساس‌ترین اندام در مقابل کاهش دما می‌باشد.
علایم سرمازدگی درختان پسته
از علایم سرمازدگی درختان پسته در باغ‌های پسته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خشک و سیاه شدن برگ‌ها و شاخه‌ها و خوشه‌ها
- پارگی برگ‌ها
- آسیب و ریزش جوانه‌های رویشی و زایشی
- کاهش تعداد دانه‌ها در خوشه‌ها
- قهوه ای شدن گلبرگ شکوفه‌ها
- از بین رفتن کیسه جنینی
- عقیم شدن گرده‌ها
- آسیب به سرشاخه‌ها
- قهوه‌ای شدن جوانه‌های میوه
- سوختگی و تغییر رنگ برگ‌ها
- چروکیدگی و پیچیدگی برگ‌ها
- سیاه شدن و مرگ بافت‌های سلولی و تخمدان گل
فاکتورهای موثر در میزان خسارت سرمازدگی
از فاکتورهای موثر در بروز سرمازدگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوع خاک
- سن درخت
- رطوبت نسبی
- سرعت وزش باد
- میزان شیب زمین
- انتخاب رقم مناسب
- شدت و مدت زمان سرما
- آفات و بیماری‌های درخت
- ظرفیت نگهداری آب در خاک
- میزان پوشش ابر در آسمان
- انتخاب محل مناسب برای احداث باغ
راه‌های کاهش و روش‌های مقابله با سرمازدگی در باغات
با توجه به شواهد در باغ‌هایی که از نظر تغذیه‌ای و آبیاری تامین هستند کمتر سرمازدگی رخ می‌دهد. در صورتی که آبیاری در شب صورت گیرد میزان سرمازدگی کمتر خواهد شد. از روش‌های مقابله با سرمازدگی درختان با محدودیت زیادی رو به رو هستیم که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
کودهای پتاسیمی
استفاده از کودهای پتاسیمی بسیار اثر گذار هستند. این کودها باعث بالا بردن تحمل سرمایی درختان، افزایش غلظت شیره سلولی و کاهش نقطه انجماد سلول‌های گیاهان می‌شود.
کودهای آمینواسیدی
استفاده از کودهای آمینواسیدی قبل از بروز سرما سبب مقاومت درختان در مقابل سرما می‌شود. این کودها با تنظیم فشار اسمزی سلول‌های گیاهی سبب کاهش تنش‌های سلول‌ها می‌شود.
عملیات هرس
انجام هرس به موقع و مناسب بسیار مهم است. در صورتی که هرس قبل از بروز سرما انجام گیرد سبب افزایش حساسیت درخت به سرما می‌شود. به همین دلیل بهتر است هرس بعد از فصل سرما صورت گیرد.
عملیات خاک‌ورزی
در صورتی که عملیات خاک‌ورزی از قبیل شخم قبل از سرما صورت گیرد سبب ایجاد خلل و فرج و فضای خالی درون خاک می‌شود که در نهایت باعث کاهش میزان ذخیره گرمایی در خاک می‌شود.
همچنین از بیل زدن و کندن پای درختان در فصل بهار اجتناب شود. بنابراین توصیه می‌شود که عملیات خاک‌ورزی بعد از فصل سرما و یخبندان انجام گیرد. در صورتی که مجبور به انجام عملیات خاک‌ورزی شدید باید حتما خاک فشرده شود و آبیاری انجام گیرد.
حذف علف‌های هرز
در صورتی که علف‌های هرز و گیاهان پوششی از کف باغ جمع آوری شود سبب افزایش میزان جذب نور آفتاب و ذخیره گرمایی توسط خاک شود.
استفاده از پلاستیک‌های شفاف
پلاستیک‌های شفاف سبب گرم نگه داشتن خاک می‌شود. توجه داشته باشید که قبل از استفاده از پلاستیک‌ها زمین را مرطوب کنید زیرا باعث افزایش کارایی پلاستیک می‌شود.
بخاری‌های باغی و ماشین‌های مولد باد
استفاده از بخاری‌های باغی و ماشین‌های مولد باد بسیار پر هزینه هستند و انرژی زیادی مصرف می‌کنند که امیدواریم بخاری‌های با کارایی بهتر و قیمت مناسب‌تر ساخته و فراهم شود و در اختیار عموم کشاورزان قرار بگیرد.
سیستم چاهک معکوس
در این روش هوای سرد تجمع یافته در سطح باغ به سمت بالا هدایت و سپس هوای گرم را جایگزین می‌شود. این روش انرژی کمتری نسبت به روش‌های دیگر مصرف می‌کند و همچنین عاری از آلودگی محیطی می‌باشد.
ماشین‌های مولد مه
یکی از روش‌های حفاظت گیاه در برابر سرما استفاده از ماشین‌های مولد مه است. این ماشین‌ها با تولید مه مصنوعی که قابلیت تنظیم ضخامت مه را دارند و مصرف آب و انرژی در آن‌ها کم است سبب کاهش از دست رفتن گرما از خاک به جو می‌شوند.
ایجاد مه از هدر رفت گرما جلوگیری کرده و سدی محکم در برابر گرما بوجود می‌آورد. این روش سبب فشردگی خاک نمی‌شود زیرا آب به صورت مستقیم وارد خاک نمی‌شود و به علت افزایش رطوبت هوا تغییرات دمایی کمتر اتفاق می‌افتد.
سوزاندن بقایای پسته
سوزاندن دور ریز، بقایای پسته، پوست پسته،پوست بادام، پوست گردو، پسته‌های پوک و شاخه، کاه و کلش، سبوس برنج، سبوس گندم، کود حیوانی، برگ‌های اضافی در یک کیسه با گونی‌های آغشته به آب و گازوییل باعث افزایش دما می‌شود.
این روش خیلی بهتر از سوزاندن لاستیک می‌باشد چرا که گرمای حاصل از سوزاندن لاستیک مستقیم بالا رفته و در کف باغ نمی‌ماند و برای کاهش خسارت سرما ارتفاع پایین مهم هست. اما استفاده از بقایای گیاهی و یا کودحیوانی آغشته به آب و گازوئیل باعث ایجاد دود سنگین و گرم در کف باغ می‌شود.
انتخاب ارقام پسته دیررس
انتخاب نوع رقم با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه زیر کشت بسیار حائز اهمیت است. در صورتی که احتمال سرمازدگی وجود دارد باید از ارقام دیررس استفاده شود.
مشاوره تخصصی کشاورزی با کارشناسان نارنج اسپادانا
پسته کاران عزیز که با سرمازدگی درخت پسته روبرو می شوند و حتی برای پیشگیری از سرمازدگی پسته می توانید بصورت تلفنی از مشاوران داروخانه کشاورزی نارنج اسپادانا تماس بگیرید. مشاوران نارنج اسپادانا تا رسیدن به نتیجه مطلوب در کنار شما هستند. برای مشاوره با کاشناسان نارنج اسپادانا می توانید با شماره های تماس زیر، البته به غیر از روزهای تعطیل) تماس بگیرید و مشکلات خود در زمینه کشاورزی و باغداری را مطرح کنید.
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه