هرس درختان نحوه درست و اصولی آن چیست
به طور کلی هرس درختان به معنای حذف اندام های آنها به منظور افزایش باروری و رشد و فرم دهی به درخت است که معمولا دو بار در سال انجام میپذیرد. رعایت اصول هرس درختان می تواند در زیبایی و باردهی درختان شما سهم مهمی داشته باشد. بخاطر اهمیت هرس درختان این مقاله ی سایت نارنج اسپادانا به موضوع هرس درختان اختصاص داده شده است.
اصول هرس درختان چیست؟
آیا می دانید به هرس درختان در زمستان چه می گویند؟ به هرسی که در زمستان و هنگام خواب زمستانه انجام شود هرس سیاه میگویند. مهمترین قسمت گیاه که در این فصل هرس میشود، شاخه است. در بین اعضای مختلف گیاه، شاخهها نقش بسیار مهمی را در مقاومت گیاه در برابر فشارهای بیرونی مانند باد، یخبندان و همچنین وزن میوهها بر عهده دارند. تعداد و زاویه شاخهها در این بخش مهمترین هستند. در صورتی که هرس کردن بدون داشتن اطلاعات لازم و به صورت غیر حرفهای باشد، ضرر بسیار زیادی به باغدار خواهد رساند و عمر مفید درخت کاهش مییابد. در صورتی که اطلاعات زیادی درباره هرس کردن درختان ندارید با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
دلایل انجام هرس
درختان و گیاهانی که دارای شاخه های متراکم و در هم پیچیده هستند هم از نظر زیبایی و از نظر رشد دارای کیفیت مناسب نیستند. هرس اصولی درختان کمک میکند تا از تراکم ودر هم پیچیدگی گیاه کم شده و نور کافی را جهت رشد فتوسنتز دریافت کنند تا انرزی لازم جهت رشد و باروری را داشته باشند.
هرس سیاه برای خواب زمستانه
هرس سیاه مربوط به زمانی از سال است که گیاه بدون برگ بوده و در خواب است. این هرس معمولاً بیشتر انجام میشود؛ چون نبود پوشش گیاه باعث میشود به راحتی بتوان شاخه های اضافی را دید و آنها را حذف کرد. همچنین چون گیاه در این زمان فعالیت زیستی زیادی ندارد، آسیب چندانی با هرس به آن وارد نمیشود. یکی از کاربردهای هرس زمستانه، شکل دهی نهال های جوان و تازه کاشته شده است. با این هرس شاخه های اصلی درخت یا درختچه را می توان تعیین کرده و گیاه را به سمتی هدایت کنید که فرم مورد نظر را بگیرد.
هرس زمستانه برای قوت بیشتر درختان
در آموزش هرس درختان باید بگوییم، هرس زمستانه درختان باعث میشود شاخههای تولیدشده در سال آینده تقویت شوند. اگر هرس در فصل سرد انجام نشود یا میزان آن سبک باشد، تعداد شاخههایی که با رشد جدید ظاهر میشوند، کمتر هستند. درختی که هرس سنگین میشود تعداد جوانههای کمتری برای رشد شاخههایش در فصل بعد دارد؛ بنابراین مواد غذایی ذخیره شده به شاخهها و جوانههای کمتری میرسد و در نهایت شاخههای جدید رشد بیشتری میکنند، طویلتر میشوند و برگهای سبزتر و بزرگتری نیز میآورند. این نکته را فراموش نکنید که هرس شدید زمستانه باردهی گیاه را به تعویق میاندازد.
شاخههای گیاه به ۲نوع بارور و نابارور تقسیم میشوند. شاخههای نابارور شامل پاجوش، نرک و شاخههای بدون گل و میوه هستند و شاخههای بارور دارای گل و میوه. در هرس شاخههای نابارور بر اساس موقعیت آنها را میتوان در فصل استراحت با سرزنی یا شاخهبرداری هرس کرد اما هرس شاخههای بارور بستگی به سن آنها دارد و باید در زمستان سالی که میوه دادهاند، هرس شوند.
اولویت های هرس
- شاخه های متقاطع: شاخه های که بهم برخورد دارند و باعث جلوگیری از عبور نور به درون درخت می گردند.
- نرک: دارای شاخه های جانبی نیستند و به دنبال نور مستقیم به سمت بالا می روند، معمولا این شاخه ها به شکل متقاطع هستند و رشد آن ها روی بازوی درخت است.
- شاخه های رو به پایین: این شاخه ها به سمت پایین رشد می کنند که معمولا در سایه قرار می گیرند و باعث عدم باردهی می شوند. با هرس این شاخه ها، عبور ادوات کشاورزی در باغ راحت تر است.
- شاخه های با فاصله کم: این شاخه ها تراکم اضافی ایجاد کرده و مانع عبور نور به داخل درخت هستند.
- شاخه های شکسته:شاخه های شکسته، عبور ادوات کشاوزی را با مشکل مواجه می کنند. علاوه بر این عملیات برداشت محصول به سختی انجام می گیرد.
- تنه جوش: تمامی شاخه های که از پایه درخت رشد کرده اند بایر هرش شود.
- پاجوش: پاجوش ها در کنار تنه و یا فاصله چند سانتی از درخت رشد می کنند باید کاملا هرس شود، هرگز این شاخه ها با قیچی بریده نشود.
در پایان عملیات هرس روی قسمت هایی که هرس کرده اید از چسب مخصوص باغبانی استفاده نمایید.
اصول اصلی هرس زمستانه
برای هرس درختان باید اصولی را رعایت کنید که در قسمت زیر بصورت مختصر معرفی می شود:
- اگر میخواهید یک شاخه کامل را حذف کنید، باید از پایینترین قسمت آن را برش دهید تا قسمتی از آن شاخه روی تنه باقی نماند. در این صورت بافت زخمخورده سریع ترمیم شده و بیماری به آن نفوذ نمیکند. اگر قطر شاخه بیشتر از ۵ سانتیمتر باشد، سطح بریده شده باید با چسب باغبانی دارای سم قارچکش پوشانده شود.
- هرس شدید یک باره گیاه ممکن است عوارضی داشته باشد. درختی که چند سال هرس نشده را یک باره هرس نکنید. هرس شدید یکباره میتواند باروری درخت را اگر هنوز میوه و گل نداده، چند سال عقب بیندازد یا درخت بارور را دارای محصول کمتری کند یا بهطور کامل محصول دهی آن را متوقف کند.
- زمانی که میخواهید شاخه درخت را حذف کنید، دقت کنید هرچه زاویه شاخه با تنه به ۹۰ درجه نزدیکتر باشد، شاخه قویتر بوده و رشد بهتری دارد. پس هنگام هرس ابتدا شاخه هایی را حذف کنید که با تنه زاویه کمتری دارند و ضعیفتر هستند.
- شاخههایی که دارای ۲ انشعاب هستند، اگر قطرهای متفاوتی داشته باشند، قویتر هستند؛بنابراین سعی کنید شاخههای منشعبی را حذف کنید که قطر مساوی دارند.
- در هرس شاخه به شکل سرزنی، معمولاً یک سوم تا نصف انتهای شاخه های بلند حذف میشوند. نکته مهمی که در سرزنی باید به آن توجه کنید این است که وضعیت اولین جوانه نزدیک محل برش به کدام سمت است. اگر جوانه در بالای شاخه قرار داشته باشد، رشد این شاخه در سال بعد به سمت بالا و به شکل قائم خواهد بود و فرم درخت متراکمتر میشود؛ به همین دلیل می توانید با توجه کردن به محل قرارگیری اولین جوانه شاخه بعد از هرس، تراکم و گسترش فرم درخت را کنترل کنید. جوانه در قسمت زیرین باعث رشد شاخه در فصل رشد به حالت افقی میشود که سبب گسترش درخت میشود.
- رشد جوانههایی که در قسمت بالایی شاخه قرار دارند سریعتر است.
- در درختان میوه برای اینکه محصول بیشتر و مرغوبتری تولید شود، نور باید به اندازه کافی به همه نقاط و خصوصاً قسمتهای درونی برسد. باید هنگام هرس سعی کنید شاخههای اضافی را از قسمت میانی حذف کنید. شاخه های کج و زاویه دار حتماً باید حذف شوند؛ چون هم سایه می اندازند و هم مزاحم رشد باقی شاخه ها میشوند.
- تمام شاخههای شکسته و خشکشده را بریده و بسوزانید. بسیاری از بیماریها و آفات در این شاخهها زمستان را میگذرانند.
- در هرس زمستانه اگر شاخه کلفت و سنگینی را میبرید، مراقب باشید به دلیل وزن زیاد باعث نشود که قسمتی از پوست و چوب تنه جدا شود. میتوانید در این صورت هرس را در ۳ مرحله انجام دهید؛ مرحله اول ۱۰ سانتیمتر انتهای شاخه را به عمق یکسوم تا نصف قطر آن از پایین برش دهید. مرحله دوم برش چند سانتیمتر عقبتر و از بالا به پایین باشد تا این قسمت کامل جدا شود و قسمتی از شاخه که باقیمانده را در مرحله سوم با یک برش قطع کنید.
زمان و مراحل هرس درخت گردو
به طور معمول هرس درخت گردو در دو مرحله از سال با هدف فرمدهی و باردهی بیشتر درخت صورت میپذیرد. هرس فرمدهی پس از چیدن تمامی میوهها از درخت و پایان تابستان انجام میشود. در این مرحله شما باید به دنبال هرس کردن شاخههایی باشید که مریض یا ناتوانند و میوههای خوبی در تابستان به بار نیاوردند. شاخههای بلندی که در تداخل با یکدیگر هستند نیز باید کوتاهتر شوند تا هوا به خوبی در میان شاخهها حرکت کند و مواد غذایی به تمام قسمتها برسد.
بدین ترتیب درخت در ۶ ماه آینده به خوبی استراحت خواهد کرد و توان بیشتری برای رشد دوباره میوه در سال آینده خواهد داشت. هرس دوم نهال گردو با هدف باردهی بیشتر درخت در اواخر فصل زمستان انجام میشود تا درخت با انرژی مضاعفی جوانه بزند و شکوفه دهد. در این مرحله شاخههای جوان و ناتوان حذف میشوند چرا که در بادهای باری تمام بار خود را از دست خواهند داد و تنها انرژی درخت را استفاده میکنند.
زمان و مراحل هرس درخت بادام
نهال بادام نیاز مبرمی به نور خورشید دارد به همین دلیل باید هرس فرمدهی را از همان سالهای ابتدایی به صورت سالیانه انجام داد. شاخههای اصلی درخت بادام در مقایسه با دیگر درختان میوه، کمتر هستند و شاخههای فرعی، موارد اضافهای محسوب میشوند که باید هرس شوند. البته باید مراقب باشید شاخههای جوان و قدرتمند که در آینده به قسمتهای اصلی درخت ملحق میشوند را به اشتباه نزنید.
هرس باردهی پس از جوانه زدن شاخهها در اواخر زمستان صورت میپذیرد. در این مرحله شاخههای به ظاهر ضعیف و بدون جوانه را حذف کنید. تمام ۴ تا ۵ شاخه قوی را پیدا کنید و از شر دیگر موارد اضافی خلاص شوید. مراقب باشید که در حین هرس کردن درخت به منظور باردهی به فرم آن آسیبی نرسانید.
زمان و مراحل هرس درخت هلو
به طور کلی درخت هلو درخت پرتراکم و بزرگی است که شاخ و برگهای اصلیاش فضای زیادی را اشغال میکند. به همین دلیل باید به صورت سالیانه هرس فرمدهی انجام شود تا شاخههای مزاحم از میان شاخههای اصلی برداشته شوند.بهترین زمان برای انجام این کار اواخر تابستان و شروع به خنک شدن هوا پس از میوه دادن و برداشت آن توسط باغدار است. هرس درخت هلو با هدف افزایش باردهی در اواخر زمستان و شروع به جوانه زدن درخت انجام میشود. با توجه به حساسیت این گونه به بیماری و آفتها، توصیه میکنیم که تمام شاخههای ضعیف و مریض را از طریق هرس کردن جدا نمایید تا حال کلی درخت بهبود یابد و جوانههای باقی مانده به هلوهای خوشمزه و بزرگی تبدیل شوند.
زمان و مراحل هرس درخت گلابی
درخت گلابی شاخههای طویل و درازی دارد که اگر هرس فرمدهی نشوند به سرعت شکل آن را جنگلی میکند و بر کیفیت و تعداد میوههای سالم تاثیرگذار است. تمام شاخهها با رشد بی دویه را کوتاه کنید تا بار شاخههای اصلی کمتر شود. این کار در اواخر تابستان صورت میپذیرد.
با توجه به اینکه میوهها بر روی شاخههای جوان و امسالی رشد نمیکند، در کوتاه و کنترل کردن رشد این شاخهها اصلا مضایقه نکنید. این کار باید در اواخر فصل زمستان انجام شود تا باردهی درخت گلابی افزایش پیدا کند. تمامی شاخههای مزاحم و رو به داخل درخت را کوتاه کنید تا در فصل بهار و تابستان با رشد برگ و میوه مسیر رد شدن هوا بسته نگردد.
زمان و مراحل هرس درخت سیب
درخت سیب درخت پهناوری است که سالیانه نیاز به هرس فرمدهی دارد تا شاخههای پیر را از دست بدهد و شاخههای جوان و قوی جای آن را بگیرد. انجام این نوع هرس، سمپاشی کردن را راحتتر میکند و رشد آن را تسریع میبخشد. هرس فرمدهی در ۴ سال اولیه عمر نهال نقش مهمی دارد و بهترین زمان آن ماههای اول پاییز و شروع خواب زمستانی است. بهتر است این کار را پیش از گرم شدن هوا و سر زدن جوانهها انجام دهید.
هرس باردهی در دوران بیدار شدن درخت از خواب زمستانی و و تورم جوانهها صورت میپذیرد. تمام تنه جوش و پا جوشهای تازه زده را حذف کنید و شاخههای درهم تنیده و روی هم افتاده را کوتاه یا قطع نمایید. همچنین شاخههای مریض و ضعیف را از بین ببرید تا قدرت و توان کلی درخت را کاهش ندهند.
زمان و مراحل هرس درخت انجیر
درخت انجیر به ۳ صورت پایه بلند، بوتهای و باردهی هرس میشود. موارد بوتهای و پایه بلند باید در فصل پاییز و پس از ریختن برگهای درخت که کاملا به خواب زمستانی رفته است، انجام شود. تمام شاخههای اضافه و مریض را در این هرس حذف کنید تا قدرت و نیرو دوباره به نهال انجیر بازگردد. هرس باردهی پس از اتمام هوای سرد و شروع بهار انجام میشود و در آن تمام شاخههای اضافه و مزاحم حذف میگردد تا نور و هوا به خوبی به شاخههای سالم و بارده برسد.
زمان و مراحل هرس درخت زردآلو
درخت زردآلو درخت بسیاری حساسی است و هرس کردن آن به صورت سالیانه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. با انجام هرس فرمدهی در اواخر تابستان و هرس باردهی در اواخر زمستان تا حد زیدی میتوان از مریض شدن درخت زردآلو جلوگیری کرد و رشد کیفیت میوه آن را به حداکثر ممکن رساند. هرس درخت زردآلو تنها مختص این دور مورد نیست و باید هرس جوانسازی نیز برای آن انجام شود. در این مدل هرس کردن شما باید شاخههای ضعیفی که میوههای کم و بی کیفیت میدهند را در اوایل فصل بهار حذف کنید تا قدرت رشد بیشتری به شاخههای قویتر داده شود.
مشاوره با کارشناسان کشاورزی نارنج اسپادانا
کشاورزان عزیز که در مورد هرس درختان باغ در زمستان اطلاعات بیشتری می خواهند و برای خرید سموم خود نیاز به مشاوره دارند، می توانید بصورت تلفنی از مشاوران داروخانه کشاورزی نارنج اسپادانا تماس بگیرید. مشاوران نارنج اسپادانا تا رسیدن به نتیجه مطلوب در کنار شما هستند. برای مشاوره با کاشناسان نارنج اسپادانا می توانید با شماره های تماس زیر، البته به غیر از روزهای تعطیل) تماس بگیرید و مشکلات خود در زمینه کشاورزی و باغداری را مطرح کنید.
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه