در مقاله ها
پژمردگی ورتیسلیومی و راههای درمان آن
پژمردگی ورتیسلیومی چیست، چه آسیب های برای باغ و مزرعه به وجود می آورد و راه درمان آن چیست؟ بیماری پژمردگی ورتیسلیومی از جمله نگرانی های کشاورزان است که در دسته ی بیماری های خطرناک قارچی قرار می گیرد. در این مقاله از سایت نارنج اسپادانا تلاش می شود پژمردگی ورتیسلیومی و راهاهای درمان آن معرفی شود.
بیماری پژمردگی ورتیسلیومی چیست؟
بیماری پژمردگی ورتیسلیومی یکی از بیماری های خطرناک قارچی است که توسط دو گونه قارچ ورتیسیلیوم داهلیا و ورتیسیلیوم آلبوتروم در خاک ایجاد می‌شود. بیماری ورتیسلیوم گونه ی داهلیا معمولا در خاک های سرد بروز میکند در حالی که گونه آلبوتروم می تواند برای سبزیجات گلخانه ای خط آفرین باشد. این پاتوژن دامنه بسیار کوچک‌تری از گونه‌ها ازجمله رازک ها، یونجه و گیاه پنبه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برخی ازنکات مرتبط با این بیماری در زیر ذکر می شود:
- بیماری پژمردگی ورتیسلیومی می‌تواند بیش از ۳۵۰ گونه گیاهی ازجمله درختان برگ‌ریز، سبزی‌ها، میوه‌ها و گل‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. محصولاتی مانند بادمجان، فلفل، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی بیشترین تاثیر را از بیماری ورتیسیلیوم می بینند.
- سیاری از درختان و بوته‌های زینتی و سایه‌دار مختلف می‌توانند دچار پژمردگی ورتیسیلیوم شوند، ازجمله افرا، درخت ارغوان و ماگنولیا. گل‌های چندساله حساس به این بیماری شامل این موارد هستند: گیاهان ستاره‌ای، گل‌های داوودی، گل شستا، گل اشرفی، گل کوکب، گل میمون، قلب مریم، گل صدتومانی و فلوکس.
- متاسفانه کنترل این بیماری بسیار پرهزینه است و می‌تواند خسارات زیادی بر محصول وارد کند. هیچ کنترل شیمیایی برای این قارچ وجود ندارد و پژوهشگران در جستجوی راه حل مناسب برای کنترل این بیماری هستند.
بیولوژی بیماری ورتیسیلیوم
چرخه زندگی اساسی در همه گونه‌های بیماری ورتیسیلیوم مشابه است. ورتیسیلیوم داهلیا به عنوان میکرواسکلروتیا، ساختارهای کوچکی هستند که می توانند دمای بالا و پایین و کم آبی را تحمل کنند و به مدت طولانی (سالها) در خاک زنده بماند. برخی از ویژگی های بیولوژیکی این بیماری در پایین بصورت مختصر بیان می شود:
- دمای مطلوب ورتیسیلیوم آلبوتروم ۲۱ درجه سانتیگراد است و رشد آن در دمای بالای ۳۰ درجه سانتیگراد متوقف می‌شود، در حالی که ورتیسیلیوم داهلیا دارای دمای مطلوب در حدود ۲۵-۲۷ درجه سانتی گراد است.
- گونه های بیماری ورتیسیلیوم در خاک و بقایای محصول آلوده به عنوان میکرواسکلروتیا و در میزبانهای علف هرز بدون علامت زنده می مانند. عفونت به طور کلی از طریق زخم‌های ریشه ناشی از کشت، تشکیل ریشه ثانویه یا تغذیه انگلی گیاه رخ می دهد. هر دو گونه قادر به زنده ماندن طولانی مدت در خاک هستند.
- گیاهان به شدت آلوده به سرعت تسلیم می‌شوند و اگر حذف نشوند، می توانند این چرخه را تکرار کنند و بیماری را انتقال دهند. این بیماری می‌تواند از ریشه به ریشه و از طریق بذر آلوده (تا ۱۳ ماهگی) منتقل شود.
- بیماری قارچی ورتیسیلیومی در اواسط تابستان بروز کرده و در اواخر تابستان شدید می‌شود. متاسفانه بیماری به طور نهفته می‌تواند چند سال در ریشه زنده بماند.
علائم پژمردگی ورتیسیلیوم
علائم پژمردگی ورتیسیلیوم بسته به نوع گیاه متفاوت هستند. بعضی از این علائم به قرار زیر است:
- در درختان، علائم می‌توانند در هر زمان ظاهر شوند اما معمولا در هوای گرم و خشک شروع می‌شوند. ممکن است حاشیه برگ‌ها قهوه‌ای شود و به نظر می‌رسد سوخته‌اند. برگ‌ها کوچک‌تر از حد معمول هستند. برگ‌ها ممکن است روی بعضی از شاخه‌های بزرگ درروی تاج یا در کل اطراف درخت پژمرده شوند. سرانجام آن شاخه‌ها می‌میرند. درخت بیش‌ازحد معمول بذر تولید میکند.
- اگر پوست شاخه‌های دارای برگ‌های پژمرده را بخراشید، متوجه تغییر رنگ راه‌راه چوب زیرین خواهید شد. رنگ آن متفاوت است، از سبز تا سیاه در افراها گرفته تا قهوه‌ای تا سیاه در اقاقیا و سایر درختان. علائم همیشه ثابت نیستند. یک درخت مبتلابه این بیماری ممکن است یک سال علائم خود را نشان دهد و سپس تا زمانی که علائم سالها بعد مجدداً شروع شوند، خوب به نظر برسد؛ درحالی‌که درخت دیگری ممکن است اندکی بعد از ظهور علائم از بین برود.
- در سیب‌زمینی و سایر سبزی‌ها از خانواده سیب‌زمینیان، اولین علامت معمولاً زردی برگ‌های پایین و پژمردگی بعدازآن است. روی برگ‌ها مناطقی از بافت قهوه‌ای مرده که با مناطق بزرگ‌تر زردرنگ احاطه‌شده‌اند، ایجاد می‌شود. این علائم ممکن است فقط در یک‌طرف گیاه ظاهر شوند. تغییر رنگ قهوه‌ای داخل ساقه هم یک نشانه از پژمردگی ورتیسیلیوم است – یک ساقه را قطع کنید و برای بررسی آن را به طول برش دهید.
- در توت‌فرنگی، برگ‌های خارجی و پیرتر پژمرده می‌شوند، خشک می‌شوند و نواحی زردرنگ مایل به قرمز یا قهوه‌ای تیره در حاشیه برگ‌ها و بین رگبرگ‌ها ایجاد می‌شود. ایجاد شاخ و برگ جدید به‌ندرت اتفاق می‌افتد و جلوی رشد برگ‌های جدید گرفته می‌شود، احتمالاً برگ‌ها هم جمع می‌شوند. همچنین ممکن است رگه‌های قهوه‌ای‌رنگی روی دم برگ‌ها، ساقه‌های رونده و تاج مشاهده کنید که در گیاهان به‌شدت آلوده این قسمت‌های گیاه از بین خواهند رفت. رشد ریشه جدید ممکن است متوقف شود، زیرا نوک ریشه‌های در حال رشد، سیاه می‌شود.
تشخیص بیماری ورتیسیلیوم
برگ‌های گیاه به‌طور کلی اولین نشانه عفونت‌های بیماری ورتیسیلیوم را نشان می‌دهد. در گوجه فرنگی های آلوده، زرد شدن با لبه‌های قدیمی‌تر و پایین‌تر برگ‌ها شروع می‌شود. از آنجا که بیماری ورتیسیلیوم روی عروق رسانای آب تأثیر می‌گذارد، علائم می‌تواند در یک طرف گیاه یا در یک طرف برگ ظاهر شود. وقتی ساقه گیاهان آلوده به صورت طولی بریده شود، بافت عروقی تغییر رنگ قهوه‌ای را نشان می‌دهد. بیماری ورتیسیلیوم در گل رز به این صورت است که شاخه‌ها از بالا می‌میرند و نوارهای قهوه‌ای بنفش روی ساقه ایجاد می‌شود و درسیب زمینی فقط به‌صورت پیری زودرس و بدون هیچ گونه علائم معمول دیگر رخ می‌دهد. در بسیاری از محصولات نیز بیماری ورتیسیلیوم می‌تواند بدون علائم واضح یا تنها با پژمردگی جزئی وجود داشته باشد.
دلیل ابتلا گیاهان به پژمردگی ورتیسیلیوم
قارچ ورتیسیلیوم می‌تواند به مدت ۲۰ سال یا بیشتر به‌صورت ساختارهای ساکن به نام ریزسختینه (میکرواسکلروتیا Microsclerotia) که در خشک‌سالی و سرما زنده می‌ماند، در خاک به‌صورت غیرفعال باقی بماند. هنگامی‌که یک میزبان بالقوه در نزدیکی میکرواسکلروتیا کاشته می‌شود، ریشه‌های آن گیاه، میکرواسکلروتیا را تحریک میکند تا جوانه‌زده و هاگ تولید کند. آن‌ها به گیاه حمله می‌کنند و از طریق ریشه وارد گیاه می‌شوند. ریشه‌های زخمی به‌خصوص مستعد قارچی شدن هستند.
درون گیاه، قارچ به سمت بالا حرکت میکند و دستگاه آوندی گیاه که وظیفه انتقال آب را دارد، مسدود میکند. مسدود شدن سیستم آوندی گیاه است که باعث پژمردگی معمول گیاه می‌شود و درنهایت منجر به مرگ گیاه می‌شود.
این قارچ می‌تواند از گیاهان خزانه‌ای آلوده اما بدون علامت، سیب‌زمینی شیرین (سیب‌زمینی بذری) و مالچ چوب سخت درخت آلوده، به خاک باغ منتقل شود. هنگامی‌که قارچ در یک مکان قرار گرفت، می‌تواند از طریق شخم زدن، حفر و جابجایی خاک به هر طریق دیگر و توسط آب و باد به‌راحتی در خاک پخش شود.
کنترل و مبارزه با قارچ ورتیسلیوم
برای کنترل، مبارزه و درمان پژمردگی ورتیسیلیوم چه کار کنیم؟ پیشگیری خیلی بهتر از درمان هست مخصوصا در این بیماری، ولی متاسفانه همیشه این امکان وجود ندارد و ممکن است گیاهان و درختان آلوده شوند. را راههای زیر می توانید برای مبارزه با این بیماری استفاده کنید؟
-
- بهترین محافظت در برابر بیماری ورتیسیلیوم کاشت گیاهان مقاوم یا مصون از بیماری است.
- کشاورزان عزیز دقت بفرمایید کنترل این بیماری حتما باید قبل از کاشت انجام شود. مکانی که قرار هست درخت در آن کشت شود، از نظر قارچ‌ها حتما چک شود. به عنوان مثال در زمین‌هایی که قبلا پنبه و یونجه در آن کشت می‌شده نباید درخت پسته بکاریم.
- چون به صورت قطع زمین و خاک آن زمین به ویروس ورتیسیلیومی آلوده هست در نتیجه مبارزه با این قارچ بسیار دشوار است.
- یکی از بهترین راههای پیشگیری و درمان این بیماری تقویت و تغذیه مناسب گیاه می‌باشد
- کودهای جدید تحت عنوان کود- سم یا کود- دارو به درمان بیماری و کاهش آن کمک شایانی می‌کنند. در ذیل به معرفی دو نمونه از این کودهای موثر می‌پردازیم.
-
- فسفیت پتاسیم: این ترکیب به صورت سیستمیک در گیاه حرکت کرده و ضمن تغذیه گیاه باعث افزایش گیاه به بیماری‌ها و آفات می‌گردد.
- سیلیکات پتاسیم: با افزایش ضخامت دیواره سلولی به افزایش مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماری‌ها کمک شایانی می‌نماید.
مشاوره تخصصی کشاورزی با کارشناسان نارنج اسپادانا
کشاورزان عزیز که در مورد بیماری پژمردگی ورتیسیلیوم اطلاعات بیشتری می خواهند و یا برای رفع این بیماری و خرید سموم خود نیاز به مشاوره دارند، می توانید بصورت تلفنی از مشاوران داروخانه کشاورزی نارنج اسپادانا تماس بگیرید. مشاوران نارنج اسپادانا تا رسیدن به نتیجه مطلوب در کنار شما هستند. برای مشاوره با کاشناسان نارنج اسپادانا می توانید با شماره های تماس زیر، البته به غیر از روزهای تعطیل) تماس بگیرید و مشکلات خود در زمینه کشاورزی و باغداری را مطرح کنید.
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه